Ուզեցի ինքս գրեմ, բայց… անհնար դարձավ, սիրտ չկա…
Քանդակագործ Ռաֆայել Երվանդի Համբարձումյանը ծնվել էր 1926 թվին Երևանում:
Սովորելով նախ Երևանի Փանոս Թերլեմեզյանի ուսումնարանում, ապա Գեղարվեստի ինստիտուտում, դեռ ուսանողական տարիներին արդեն ակնհայտ էին նրա ակնառու ընդունակությունները, նրա բուռն տեմպերամենտը, վառ երևակայությունը, հատկապես փոքր չափի գործերում, որոնց պլաստիկ ձևերի ու ծավալային կուռ դրսևորումների մեջ արդեն երևում էր շեշտված անհատականությունը, դեպի մոնումենտալ ձևերի, խստաշունչ ընդհանրացումների ձգտումը: Այդպիսին էր նրա դիպլոմային աշխատանքը՝ Հովհաննես Բաղրամյանին՝ հայ մեծ զորավարի կերպարին նվիրված:
Ավարտելուց հետո նրա ստեղծած գործերից պիտի նշել «Անընկճելին»՝ երիտասարդ պարտիզանուհու հավաքական կերպարը պատկերող, և Հ.Թումանյանի «Անուշ» -ի մի ամբողջ սերիան, որը մի սիմֆոնիկ պոեմ էր, բանաստեղծական ձոն՝ մարդկային սիրո ու ողբերգության շնչով տոգորված:
Նրա գործերը մեծ հաջողությամբ ցուցադրվում էին նաև արտասահմանյան սոցիալիստական երկրներում: Հիշատակելի է նրա անհատական ցուցահանդեսը Բուխարեստում՝ բարձր գնահատանքի արժանացած:
Նրա կերտած պատկերներից հիշատակելի են Ռասուլ Համզաթովի բրոնզե կիսանդրին, ՍՍՀՄ ժող.արտիստուհի Օբրազցովայի դիմաքանդակը և այլ գործեր, որոնք ցուցադրված են միության տարբեր թանգարաններում, ինչպես նաև Հայաստանի պետական պատկերասրահում: Ռաֆայել Համբարձումյանի լուրջ հաջողությունը պիտի համարել վերջերս Մոսկվայի կենտրոնում՝ Սվերդլովի հրապարակում դրված Սվերդլովի մոնումենտը, որն արդեն անվիճելի փաստ է նրա մեծ շնորհքի ու կարողությունների, հետագա սպասելիքների:
Ռաֆայել Համբարձումյան
Posted on Հկտ 9, 2015 in Գրականություն