Մեծարում
Սեպտեմբերի 6-ը Հայֆիլհարմոնիայի փոքր դահլիճի պատմության մեջ նշանակալից օր դարձավ.դահլիճն անվանակոչվեց հայ մեծանուն կոմպոզիտոր Առնո Բաբաջանյանի անվամբ, իսկ հետո սկսվեց գեղանկարիչ, անվանի արվեստագետ Էդուարդ Իսաբեկյանի մեծարման երեկոն: Ծննդյան 85-ամյակի առթիվ և ստեղծագործական 60-ամյա բեղուն գործունեության համար նկարչին շնորհվեց Երևանի պատվավոր քաղաքացու կոչում:
Նախաձեռնությունը պատկանում էր Ռոբերտ Նազարյանին, և առաջինը քաղաքապետը շնորհավորեց վաստակաշատ գործչին ու հանձնեց պատվավոր քաղաքացու վկայագիրը: Ապա սիրված դերասան Ազատ Գասպարյանի թեթև «դիրիժորությամբ» երեկոն անցավ ջերմ ու հագեցած մթնոլորտում՝ արժանին մատուցելով իր արվեստով քաղաքացիական և հայրենասիրական հորդուն երակ բացած արվեստագետին, քաղաքացուն, ուսուցչին:
Էդ.Իսաբեկյանը տաք գույների և մեծադիր կտավների վարպետ է, որ մեզանում առավել հայտնի ու գնահատված է հայոց պատմական թեմաների արծարծմամբ: Շարունակելով Վարդգես Սուրենյանցի ավանդները, նա ընդլայնեց ու ամբողջ շարքերով ներկայացրեց պատմական թեմատիկան՝ ասպետական ոգի ու հերոսականություն արթնացնելով ժողովրդի մեջ: Նրա «Պատանի Դավիթը», «Վարդանանք» շարքից «Նամակ Հազկերտին» կտավը, «Մխիթար Սպարապետի» նկարազարդումները, պետական մրցանակի արժանացած «Անհանգիստ ձիեր» ամբողջական շարքը և շատ այլ կտավներ իրենց հետ բերում են ուժի, կենսասիրության և կենսունակության պահպանման մի հզոր շունչ:
Արվեստաբան և գործընկեր Սարո Սարուխանյանի դիտարկմամբ՝ այս ամենը գալիս է խոր արմատներից, նկարչի ակունքներից ու մանկությունից, հայրենի Իգդիր քաղաքից, ուր ապրեց ընդամենը կյանքի առաջին չորս տարիները, բայց այդպես էլ չկարողացավ մոռանալ բոբիկ ոտքերով ողջ մարմնին փոխանցվող նրա հողի տաքությունը:
Նկարչությանը զուգահեռ նա ստեղծագործեց նաև գրչով, և Սոս Սարգսյանի համոզմամբ՝ իր «Իգդիր» վեպով արտահայտեց մեր բոլոր կորուստների խտացված ցավը.«Մենք վաղուց արդեն ապրում ենք դասականի կողքին, և երբ իր անունը լսում եմ, երբ շփվում եմ նրա հետ, հայոց հողի համն ու բուրմունքն եմ զգում և երջանիկ եմ, որ ինքը կա ու այսօր մեծարվում է»:
Սակայն մեծությունների իրական ներկայությունը նաև պարտավորեցնող է, և այս զգացումով բեմ բարձրացավ Իսաբեկյան որդին, որ պատիվն ունի շարունակելու այն նույն հաստատության տնօրինությունը, որ մեծ մեծանունների՝ Մարտիրոս Սարյանի ու Արա Սարգսյանի համագործակցությամբ մի օր բացել է հայրը…
«Ես գուցե ընդհանրապես բեմ չբարձրանայի, բայց պարտքի ու պատասխանատվության զգացումը, որ պարտադրվում է ինձ՝ իբրև գեղարվեստի ակադեմիայի ռեկտորի, ստիպում է ասել, որ հիմնադրման առաջին օրվանից նա եղել է այս հաստատության հիմնաքարը, և այսօր ինքն է այն կենդանի որակը, որ պահում է մեզ և պահում է զգո՛ն»:
Ինքը՝ վարպետը, գոհ և ուրախ էր ջերմ վերաբերմունքից և խոստանալու պես ասաց, թե մի գիրք էլ Երևանի ու հին երևանցիների մասին է գրելու, որովհետև ուրիշ ոչ ոք դա անել չի կարող.«Տվեք ինձ հնարավորություն, և ես կգրեմ, որովհետև հին երևանցիք հրաշք մարդիկ էին՝ զարմանալի բարի, կամեցող, հանգիստ: Նրանք իրենց վերջին ունեցածը անմռունչ կիսեցին գաղթականների հետ, և նրանցից ամեն մեկն այսօր կարող էր մայրաքաղաքի պատվավոր քաղաքացի լինել…»:
Նկարիչները ծափեր չեն վաստակում: Նրանց արվեստի առջև գուցե գլուխ ենք խոնարհում, բայց ծափահարում ենք հազվադեպ: Այդ օրը Իսաբեկյան-պատվավոր քաղաքացու չհնչած բոլոր ծափերի մեկտեղում-բարձրահնչումն էր…
Արմենուհի Դեմիրճյան