Բաբայան Գ. — Արքայի պես ապրած մարդը – թերթ, «Ժամանակ», Ե., 22.08.2007

Posted on Սպտ 28, 2015 in Uncategorized

Ժողովրդական նկարիչ Էդ.Իսաբեկյանը իր կյանքն ապրեց գեղեցիկ ու արքայավայել:

 Իր կյանքի հետագիծը նա թողեց իր կտավներում, գրածներում և մարդկանց մեջ:

 Հայաստանի հողից պակասեց մեկը, որն ուներ երկրի զգացողություն և մի թանկ երկիր էլ ինքն ուներ իր մեջ՝ Իգդիրը, այդ աշխարհի վերջին մոհիկանն էր: Էդ.Իսաբեկյանի բարձր կերպարի մասին իրենց խոսքն են ասում նրան խորապես ճանաչած մարդիկ:

«Ես իմ արձակի մեջ հնարավոր չի, որ ազդված չլինեմ հայ արձակագիրներից՝ Հրանտ Մաթևոսյանից էլ, Վանո Սիրադեղյանից էլ, Ռոլանդ Շառոյանից էլ, որովհետև իմ սերնդի արձակը ես շատ եմ սիրել, բայց ես վերջերս հասկացա, որ իմ արձակի բանալին ես տեսնում եմ նկարիչ Էդ.Իսաբեկյանի «Իգդիր» վեպի մեջ: Ուրեմն ես իրանից եմ ազդվել, ու ես այդ վեպը իրա նկարներից ցածր չեմ դասում, ոչ էլ իր սերնդի մարդիկ են կարողացել այդպիսի վեպ գրել: Դա մի չքնաղ վեպ է ու ինձ սիրելի է նաև նրա համար, որ այն մեզ է հասցրել շատ իգդիրցիների կերպարներ: Իմ տատի մասին, ասենք, գրած է՝ Օվսաննան Իգդիրի ամենագեղեցիկ աղջիկն էր: Էդ վեպը ձեռագիր ժամանակ ես կարդացել եմ, Իսաբեկյանը շատ համեստ էր, ինքը կարար ամեն սկսնակից խորհուրդ հարցներ, ինձնից էլ էր խորհուրդ հարցնում, ասում էր՝ խմբագրի, բայց ես ոչ միայն չխմբագրեցի՝ էնքան չքնաղ գտա էդ վեպը, այլև՝ սովորեցի էդ վեպից, այսինքն՝ էդ մարդը ինչ տեսել՝ գրել էր, ես էլ ինչ տեսնում՝ գրում եմ: Ու ես լինելով իգդիրցի, միշտ զարմացել եմ, թե էդ փոքր քաղաքից ինչքան հպարտ մեծություններ են դուրս եկել.ու որ Ֆրունզիկ Մկրտչյանն ինձ ասում էր՝ իգդիրցի, մի քիչ ծաղրով էր ասում, ես ենթադրում եմ, որ Խորեն Աբրահամյանը ընդեղ՝ թատրոնում էնքան էր իր իգդիրցի լինելով հպարտացել, որ Ֆրունզիկը այդպես տպավորված էր իգդիրցիների կերպարով, ու բոլոր իգդիրցիները իրար մի ուրիշ ջերմությամբ են ընդունում, որովհետև իգդիրցի լինելը ընդունում են համ մենաշնորհ, համ արատ, համ էկզոտիկա, համ կարոտ, համ կորած հայրենիք…Ու կենդանի Իգդիրի պատկերը ես գտա Էդ.Իսաբեկյանի այդ հազվագյուտ վեպի մեջ»:

Բանաստեղծ Արմեն Շեկոյանի հետ արված իմ համազրույցից մի հատված

«Նա ինձ դասավանդել է ուսումնարանի վերջին կուրսում և եղել է հրաշալի դասատու: Երբ տեսնում էր իր աշակերտի ստեղծագործությունը, խանդավառվում, ոգևորում էր մեզ, ու ինձ համար նա միշտ ուսուցիչ մնաց, ու թվում էր, թե ես այն 15-18 տարեկան ուսանողն եմ: Վերջին տարիներին, երբ նա կուրացավ, ես էլ չկարողացա շփվել նրա հետ, սիրտ չէի անում գնալ նրա մոտ, իսկ ինքը միշտ հարցնում էր ինձանից, թե ինչ եմ անում, ինչ եմ նկարում…Հետո գիտե՞ս՝ ինչ եմ մտածում.իմ ուսուցիչները՝ Մարտիրոս Սարյանն էլ, Մարիամ Ասլամազյանն էլ, Էդուարդ Իսաբեկյանն էլ 90-ը անցան նոր մահացան, նրանք ապրելով ապրեցնում էին մեզ, ես միշտ ասում էի՝ ես ջահել եմ, որովհետև ապրում են իմ ուսուցիչները, բայց Մարիամ Ասլամազյանը մահացավ, հիմա էլ՝ Էդ.Իսաբեկյանը: Եվ կասեմ, որ իմ ուսուցիչները մեզ սիրելով ու ոգևորելով կարողանում էին այնպես անեին, որ մենք չմեծամտանանք»:

Ալեքսանդր Գրիգորյան

ՀՀ վաստակավոր նկարիչ

«Էդվարդ Իսաբեկյանի կորուստը մեծ է, նրանից սովորել են ոչ միայն իր աշակերտները, նա իր երիտասարդության տարիներին գրավել էր ամբողջ երիտասարդության հոգին, մեծ հայրենասեր էր, շռայլ հոգու տեր մի մարդ և վարպետ էր շատ-շատերի համար: Շատ նկարիչներ կան, որ նաև գրել են, բայց նրա գրածը իր հայրենիք Իգդիրի մասին նկարչի գրածի նման չէր, հասուն գրողի գրած էր»:

Գրիգոր Աղասյան

ՀՀ վաստակավոր նկարիչ

 

«…Նա անցնում էր փողոցով՝ գլուխը շատ բարձր պահած, գեղեցիկ ու սիրված՝ կանանց կողմից: Հայտնի է, որ նա ցանկալի տղամարդ էր: Նրա դեմքի գծերը մինչև այժմ էլ, երբ արդեն 85 տարեկան է, շատ քանդակային են, համաչափ ու հպարտ, մի գլուխ, որ նա պահում էր արքավայել՝ գիտակցելով իր տաղանդի և գեղեցկության արժեքը, իսկ ես՝ միշտ կոմպլեքսի տեր, փոքրիկ մի կին, հեռու էի փախչում նման մարդկանցից:

1997թվին Լոս Անջելեսում տեսա նրան, ամառ էր, շոգ օր, ես սրտից օպերացիա եղա, և բժիշն ինձ հանձնարարեց, որ անպայման գնամ զբոսանքի՝ թարմ օդ շնչելու: Մի օր զբոսայգում տեսնում եմ մի մարդու՝ ամառային կարճ շալվարով, կարճ վերնաշապիկով… Իսոն էր, Էդվարդ Իսաբեկյանը, որին աշակերտները Իսո էին անվանում, ինչպես ես հիմա:

…Մենք շատ մտերմացանք, և ես համոզվեցի, որ տարիներ շարունակ ես ինձ հեռու էի պահել մի մարդուց, որը միայն արտաքինից էր ինձ հպարտ, կոպիտ ու պետք եղածից շատ աքլոր թվացել…

Մի օր պարկ հասա սրտի գործողությունից հետո գավազանով և ահավոր վիճակում, ոչ շնչել, ոչ խոսել էի կարողանում.«Է, ասի, Իսո, ինչի՞ է պետք այս կյանքը, էլ ինչի՞ ապրել, ինչ հասկացա այս կյանքից»: «Է՜, Արմինե, ախր տես ինչ գեղեցիկ է բնությունը, ի՜նչ գեղեցիկ է արև լույսը, ինչպես կարելի է թողնել ու գնալ այս բոլորը»: Ես հազիվ կարողանում էի գավազանովս քայլել, աչքերս շարունակ լցվում էր, որովհետև ցավում էր ամեն տեղ, ես նստեցի մոտերքում, նա մոտեցավ և ձայնիցս երևի ենթադրեց, որ դրությունս շատ վատ է: Ասավ.«Ի՞նչ անեմ քեզ համար, բալա, ի՞նչ անեմ»: Ես այնքան վատ էի զգում, որ չանդրադարձա, թե ինչպիսի ձեռք երկարելու կանչ էր դա»:

Հատված նկարչուհի Արմինե Կալենցի <<Մտորումներ>> գրքից

 

 

Գայանե Բաբայան

 

Leave a Reply

Ձեր էլ-փոստի հասցեն չի հրապարակվելու։ Պարտադիր դաշտերը նշված են *-ով